《学记》
凡学之道.严师为难.师严然后道尊.道尊.然后民知敬学.是故君之所不臣于其臣者二.当其为尸.则弗臣yědāngqíwéishīzéfúchényědàxuézhīlǐsuīzhàoyútiānzǐwúběimiànsuǒyǐzūnshīyězhījìngxuéshìgùjūnzhīsuǒbùchényúqíchénzhěèrdāngqíwéishīzéfánxuézhīdàoyánshīwéinánshīyánránhòudàozūndàozūnránhòumínfúchén也.当其为师.则弗臣也.大学之礼.虽诏于天子.无北面.所以尊师也.
shànxuézhěshīyìérgōngbèiyòucóngéryōngzhībúshànxuézhěshīqínérgōngbànyòucóngéryuànzhīshànwènzhěrúgōngjiānmùxiānqíyìzhěhòuqí 善学者.师逸而功倍.又从而庸之.不善学者.师勤而功半.又从而怨之.善问者如攻坚木.先其易者.后其节目.及其久也.相说(tuō)以解.不善问者反此.善待问者如撞钟.叩之以小者则小鸣.叩之以大者则大míngdàiwènzhěrúzhuàngzhōngkòuzhīyǐxiǎozhězéxiǎomíngkòuzhīyǐdàzhězédàdàiqíróngránhòujìnqíshēngbúshàntàwènzhějiémùjíqíjiǔyěxiāngyǐjiěbúshànwènzhěfǎncǐshàn鸣.待其从(cōng)容.然后尽其声.不善荅(dá)问者fǎncǐcǐjiējìnxuézhīdàoyě
jìwènzhīxuébùzúyǐwéirénshībìyěqítīnghūlìbù反此.此皆进学之道也. 记问之学.不足以为人师.必也其听语(yù)乎.力不néngwènránhòuzhīzhīérbùzhīsuīshězhīkěyěliáng能问.然后语(yù)之.语(yù)之而不知.虽舍之可也.良yězhīzǐbìxuéwéiqiúliánggōngzhīzǐbìxuéwéishǐfǎnzhīchēzàimǎqiánjūnzǐcháyúcǐsānzhěkěyǐyǒuzhìyúxuéyǐ冶之子.必学为裘.良弓之子.必学为箕(jī).始驾马者反之.车在马前.君子察于此三者.可以有志于学矣. 古之学者.比物丑类.鼓无当(dàng)于五声.五声fúdébùhéshuǐwúdāngyúwǔsèwǔsèfúdébùzhāng
wǔguānwǔguānfúdébùzhìshīwúdāngyúwǔfúwǔfúfúdébùqīngǔzhīxuézhěbǐwùchǒulèigǔwúyúwǔshēngwǔshēngxuéwúdāngyújiàmǎzhě弗得不和.水无当于五色.五色弗得不章.学无当于五官.五官弗得不治.师无当于五服.五服弗得不亲. 君子曰.大德不官.大道不器.大信不约.大时不齐.察于此四者.可以有志于学矣.三王之祭川也.皆先河而后海.或源也.或委也.此之谓务本. héérhòuhǎihuòyuányěhuòwěiyěcǐzhīwèiwùběnqícháyúcǐsìzhěkěyǐyǒuzhìyúxuéyǐsānwángzhījìchuānyějiēxiānjūnzǐyuēdàdébùguāndàdàobùqìdàxìnbùyuēdàshíbù